Chỉ số Dow Jones là một trong những chỉ số quan trọng đại diện cho thị trường tài chính Hoa Kỳ. Vì vậy đây cũng là chỉ số được nhiều nhà đầu tư quan tâm và theo dõi rộng rãi nhất trên thế giới.
USD là đồng tiền được giao dịch nhiều nhất trên thị trường Forex, do đó mỗi biến động giá của đồng tiền này đều có ảnh hưởng lớn đến sự biến động trên thị trường giao dịch ngoại hối Forex. Trong đó, cốt lõi dẫn đến động lực di chuyển giá của đồng USD chính là sự biến động thị trường tài chính Mỹ. Chỉ số Dow Jones là một trong những chỉ báo cho biết sự biến động này. Vậy, Dow Jones là gì? Chỉ số này có tác động đến thị trường Forex ra sao? Làm thế nào để đầu tư vào chỉ số Dow Jones? Tất cả sẽ có trong nội dung dưới đây từ team Kịch Trần.
Charles Dow, cha đẻ của trường phái phân tích kỹ thuật, là người đã sáng tạo ra lý thuyết Dow nổi tiếng. Theo đó, ông quan niệm rằng hầu hết các yếu tố tài chính đều chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi thị trường và nền kinh tế chung. Do đó ông cố gắng tìm ra một đại lượng kinh tế có khả năng phản ánh được xu hướng chung của toàn thị trường. Đại lượng đó được gọi là chỉ số chứng khoán.
Xuất phát từ chỉ số chứng khoán, Charles Dow tìm ra chỉ số Dow Jones bằng cách tính trung bình mức giá đóng cửa của 12 công ty lớn nhất thuộc nhóm ngành công nghiệp Mỹ. Chỉ số này được công bố lần đầu vào ngày 26/5/1896 trên tạp chí The Wall Street Journal với mức giá đầu tiên là 40,94 USD.
Sau này, số lượng cổ phiếu để tính ra chỉ số Dow Jones đã thay đổi thành 20. Đến năm 1928 người ta thay đổi thành 30 cổ phiếu và duy trì con số này đến tận ngày nay.
Chỉ số Dow Jones có tên gọi đầy đủ là “Dow Jones Industrial Average (DJIA) Index”, nghĩa là Chỉ số bình quân công nghiệp . Theo đó Dow Jones được biết là một chỉ số chứng khoán của thị trường Mỹ. Chỉ số này được tính từ giá đóng cửa của 30 cổ phiếu blue chip. Các cổ phiếu này đều được niêm yết trên Sàn giao dịch chứng khoán New York và Nasdaq.
Trong đó 30 công ty được chọn thuộc các lĩnh vực khác nhau như: tài chính, công nghệ, tiêu dùng, bán lẻ, giải trí… Danh sách 30 công ty này không cố định, chúng có thể thay đổi tùy vào tiêu chuẩn đáp ứng của các công ty.
Danh sách các công ty có cổ phiếu cấu thành nên chỉ số Dow Jones hiện nay:
| 3AM | Intel |
| American Express | Johnson & Johnson |
| Apple | JPMorgan Chase |
| Boeing | McDonald’s |
| Caterpillar | Merck |
| Chevron | Microsoft |
| Cisco | Nike |
| Coca-Cola | Pfizer |
| The Walt Disney Company | Procter & Gamble |
| DowDuPont | Travelers Companies, Inc. |
| ExxonMobil | United Tenologies |
| General Electric | United Health |
| Goldman Sachs | Verizon |
| The Home Depot | Visa |
| IBM | Wal-Mart |
Được biết 30 cổ phiếu trong danh sách sẽ do chính các biên tập viên của tờ báo The Wall Street Journal trực tiếp lựa chọn. Họ dựa trên các tiêu chí như danh tiếng công ty, sức tăng trưởng bền vững và mức độ quan tâm của nhà đầu tư đến mỗi cổ phiếu để đưa ra quyết định.
Công thức tính chỉ số Dow Jones (hay chỉ số DJIA) khá đơn giản. Đó là thương số của tổng các cổ phiếu chia cho số cổ phiếu trong danh sách. Biểu diễn bằng phép tính như sau:
Trong đó, số lượng cổ phiếu được tính toán hiện nay là 30.
Tuy nhiên, đôi lúc sẽ xuất hiện một vài yếu tố tác động làm cho giá trị chỉ số Dow Jones thay đổi trong khi giá cổ phiếu vẫn không đổi. Các yếu tố này có thể là: việc gộp tách cổ đông ở các công ty, việc phát hành cổ phiếu mới, việc chuyển nhượng cổ phiếu… Để giúp chỉ số Dow Jones có thể phản ánh đúng thực tế tổng quan của thị trường chứng khoán, người ta dùng một ước số thay cho số lượng cổ phiếu trong công thức trên.
Bấy giờ công thức tính chỉ số Dow Jones sẽ là:
Ví dụ: Tính chỉ số Dow Jones (DJIA) theo 3 cổ phiếu trong bảng dưới đây:
| Cổ phiếu | Ngày thứ 1 | Ngày thứ 2 | Ngày thứ 3 |
| X | 50 | 55 | 55 |
| Y | 48 | 48 | 24 |
| Z | 45 | 44 | 44 |
Trong đó, ở ngày thứ 3, công ty Y tiến hành tách cổ phiếu khiến giá giảm chỉ còn một nửa.
Chỉ số DJIA vào ngày thứ 1 được tính là: (50 + 48 + 45)/3 = 47.67
Chỉ số DJIA vào ngày thứ 2 được tính là: (55 + 48 + 44)/3 = 49
Tuy nhiên, vào ngày thứ 3, chỉ số DJIA không thể tính theo công thức như hai ngày trên. Bởi vì thực chất giá cổ phiếu không đổi nhưng do công ty Y tách cổ phiếu làm cho giá giảm nên ảnh hưởng đến chỉ số DJIA.
Lúc này, ước số được xác định theo quy tắc “nhân chéo chia ngang” như sau:
Tổng giá cổ phiếu | Số lượng cổ phiếu | |
Ngày 2 | 147 | 3 |
Ngày 3 | 123 | x |
x = (123 x 3)/147 = 2.51
Vậy chỉ số DJIA của ngày thứ 3 sẽ là: 123/2.51 = 49.
Bên cạnh 2 chỉ số S&P 500 và Nasdaq, chỉ số Dow Jones là một trong 3 chỉ số quan trọng nhất trên thị trường chứng khoán nói riêng và nền kinh tế Mỹ nói chung. Dù rằng chỉ số này chỉ được tính toàn từ cổ phiếu của 30 công ty đại diện, nhưng đây đều là những công ty hàng đầu Hoa Kỳ và có ảnh hưởng nhất định đến tài chính thế giới. Hơn nữa các công ty trong danh sách Dow Jones thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau chứ không tập trung hẳn ở một ngành nào. Do vậy có thể khẳng định chỉ số DJIA đã phản ánh được tổng quan nền kinh tế Hoa Kỳ.
Các sự kiện kinh tế, chính trị, lạm phát, thiên tai, thất nghiệp, dịch bệnh… tại Mỹ đều có tác động đến chỉ số Dow Jones. Đó là sự tác động 2 chiều, nghĩa là một khi chiều bên này thay đổi thì sẽ ảnh hưởng đến bên còn lại.
Trên thực tế, việc phân tích chỉ số Dow Jones được xem là một việc làm hết sức cần thiết đối với các nhà đầu tư trong lĩnh vực tài chính. Bởi lẽ chỉ số này tạo ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý giao dịch của đại đa số nhà đầu tư, tạo thành làn sóng xu hướng trên thị trường. Việc hiểu biết bản chất và nắm bắt biến động của chỉ số Dow Jones sẽ nhà đầu tư phần nào dự đoán được xu hướng của thị trường trong tương lai gần.
Quan trọng là thế, nhưng chỉ số DJIA cũng tồn tại những bất cập nhất định. Các nhà kinh tế đã chỉ ra một số hạn chế của chỉ số Dow Jones như:
Thứ nhất, con số 30 công ty có lẽ vẫn còn hơi ít để đại diện cho “bộ mặt” của cả một thị trường khổng lồ. Thêm vào đó, Dow Jones hầu như chỉ tập trung vào các công ty hoạt động lĩnh vực công nghiệp nên khó lòng phản ánh chính xác thực trạng của các lĩnh vực quan trọng khác.
Thứ hai, dễ thấy chỉ số Dow Jones chỉ được tính toán dựa trên giá cả cổ phiếu công ty được niêm yết trên sàn. Điều này không thể phản ánh đúng giá trị nội tại hoặc hiệu suất thực tế của các công ty thành phần. Cũng từ đó, chỉ số chưa đủ khả năng để phản ánh đúng hiệu suất thực của nền kinh tế Mỹ.
Thứ ba, chỉ cần xuất hiện sự thay đổi lớn về giá một cổ phiếu bất kỳ có thể tác động mạnh đến chỉ số Dow Jones. Thế nhưng điều đó không đồng nghĩa rằng nó có ảnh hưởng lớn đến toàn thể thị trường.
Rõ ràng chúng ta không thể phủ nhận tầm quan trọng của chỉ số Dow Jones trong giao dịch trên thị trường tài chính nói chung và Forex nói riêng. Tuy nhiên, xuất phát từ những hạn chế trên, các trader cần cẩn trọng hơn trong việc giao dịch với chỉ số này. Nhà đầu tư nên theo dõi và phân tích các điều kiện thị trường, kết hợp với những chỉ số quan trọng khác, để từ đó có cái nhìn một cách tổng quát và cụ thể nhất. Việc làm này giúp trader rút ra kết luận và dự đoán khách quan nhằm tránh những sai lầm vội vàng đáng tiếc.
Ngày nay trader có thể đầu tư vào chỉ số Dow Jones trên 2 thị trường tài chính chủ yếu, đó là thị trường Forex và thị trường chứng khoán.
Điểm hấp dẫn của thị trường Forex là cho phép tất cả trader trên thế giới đều có cơ hội đầu tư vào chỉ số Dow Jones. Điều này nghĩa là nếu bạn không sinh sống ở Hoa Kỳ, bạn vẫn có thể giao dịch với chỉ số DJIA.
Hiện nay, đa số các sàn giao dịch Forex đều đưa những chỉ số vào danh mục sản phẩm được giao dịch, trong đó có cả chỉ số Dow Jones. Tùy thuộc vào mỗi sàn mà chỉ số này được ký hiệu theo nhiều cách khác nhau. Một vài ký hiệu thường thấy của chỉ số Dow Jones trên sàn giao dịch ngoại hối Forex là Dow 30, DJ30 hoặc US30…
Để giao dịch với chỉ số Dow Jones trên thị trường Forex, nhà đầu tư sẽ tiến hành mua bán chỉ số này thông qua Hợp đồng chênh lệch CFDs. Hình thức giao dịch này giống với cách thức giao dịch các cặp tỷ giá hay mua bán vàng trên thị trường tài chính.
Tiếc rằng sân chơi thị trường chứng khoán chỉ dành riêng cho các nhà đầu tư Mỹ. Đơn giản vì Dow Jones là chỉ số chứng khoán của thị trường tài chính Hoa Kỳ.
Các nhà đầu tư Mỹ có thể thông qua các chứng khoán phái sinh để giao dịch với chỉ số Dow Jones. Một số chứng khoán phái sinh thường gặp như Hợp đồng quyền chọn hoặc Hợp đồng tương lai. Trong đó, Hợp đồng quyền chọn Chỉ số Dow Jones được các trader Mỹ giao dịch nhiều nhất chính là Hợp đồng mã DJX được phát hành bởi CBOE (The Chicago Board Options Exchange – thuộc Sàn giao dịch quyền chọn Chicago).
Với Hợp đồng tương lai, hai sản phẩm phái sinh tiêu biểu là E-mini Dow ($5) Futures được giao dịch trên CME (Chicago Mercantile Exchange – thuộc Sàn giao dịch hàng hóa Chicago) và CBOT (Chicago Board of Trade – Sàn giao dịch Chicago).
Ngoài ra, đơn giản và phổ biến hơn, trader Mỹ còn có thể đầu tư vào các cổ phiếu trong danh sách cổ phiếu công ty thành phần được sử dụng để tính chỉ số này.
Bên cạnh đó, trên thực tế trader còn có thể tận dụng cơ hội đầu tư vào các Quỹ hoán đổi danh mục ETF. Điển hình như Dow Diamonds, Diamonds Trust hay The Proshares Trust Ultra Dow 30… Thông thường các quỹ này sẽ nắm giữ toàn bộ cổ phiếu trong toàn bộ cổ phiếu Dow Jones hoặc ít ra chúng cũng phản ánh các biến động gần nhất của chỉ số này.
Tại thị trường chứng khoán Việt Nam, trader Việt có thể đầu tư vào chỉ số VN30, một chỉ số tương tự như chỉ DJIA của Mỹ.
Mặt khác, như đã đề cập ở phần trên, chỉ số Dow Jones không chỉ phản ánh tình trạng “sức khỏe” của nền kinh tế Mỹ mà còn biểu hiện tình hình chung của nền kinh tế toàn cầu. Chính vì vậy, trader có thể căn cứ vào chỉ số này để dự đoán biến động giá và đầu tư vào các cổ phiếu khác chứ không nhất thiết chỉ đầu tư vào Dow Jones.
Sau đây là một số những câu hỏi thường gặp về chỉ số Dow Jones.
Nhìn chung chỉ số Dow Jones không chỉ phản ánh được thị trường chứng khoán của Mỹ mà nó còn vẽ nên bức tranh tổng thể về nền kinh tế toàn cầu. Chính vì vậy nó trở thành một trong những chỉ số được nhà đầu tư quan tâm nhất trên thị trường tài chính. Mong rằng bài viết này sẽ giúp bạn đọc có được những kiến thức cơ bản nhất về chỉ số Dow Jones để giao dịch thành công trên thị trường Forex.
